Tinh hoàn ẩn là một trong các bệnh lý nam khoa nguy hiểm, có thể gặp ở trẻ nhỏ và nam giới trưởng thành. Tình trạng này nếu không được điều trị sớm có thể gây vô sinh, hiếm muộn. Vậy, tinh hoàn ẩn là như thế nào? những ảnh hưởng để lại là gì? Nhận biết và điều trị ra sao? Tất cả sẽ được giải đáp ngay sau đây.
Tinh hoàn ẩn là gì?
Tinh hoàn là tuyến sinh dục nam có vai trò sản xuất tinh trùng và hormone testosterone. Mỗi nam giới sẽ có tinh hoàn trái và tinh hoàn phải. Cả hai tinh hoàn đều nằm trong bìu, bên cạnh gốc dương vật. Với bé trai, tinh hoàn sẽ bắt đầu phát triển tại bụng, sau đó di chuyển xuống bìu trước hay sau khi chào đời.
Tinh hoàn ẩn là hiện tượng bé trai từ khi sinh ra một hoặc cả 2 bên tinh hoàn đều không di chuyển xuống bìu. Chúng nằm ở bụng hay chỉ đi xuống bìu một phần.
Nhiều trường hợp, tinh hoàn sẽ tự động đi xuống bìu trước khi trẻ 3 tháng tuổi. Nhưng, nếu tinh hoàn không di chuyển vào trong bìu cho tới khi được 6 tháng tuổi, thì tinh hoàn rất khó có thể xuống tự nhiên mà cần phải can thiệp, điều trị.
Nguyên nhân nào khiến nam giới bị tinh hoàn ẩn?
Các chuyên gia nam học cho biết: Nguyên nhân khiến tinh hoàn bị ẩn thường liên quan tới sự thay đổi của hormone, bẩm sinh, dây thần kinh cùng quá trình mang thai của người mẹ.
Rối loạn chức năng xảy ra tại vùng hạ đồi
Vùng hạ đồi là một vùng bên trong não có nhiệm vụ kiểm soát sự giải phóng của hormone tuyến yên, vận chuyển máu tới từng cơ quan của cơ thể, trong đó bao gồm cả tinh hoàn.
Khi vùng hạ đồi bị rối loạn, nó sẽ gây ra hiện tượng suy tuyến yên. Lúc này tuyến yên sẽ giải phóng ít, nhiều hay không có bất kỳ hormone nào được giải phóng. Từ đó khiến cho chức năng hoạt động của hệ thống sinh sản nam giới bị ảnh hưởng, dẫn tới tình trạng tinh hoàn ẩn.
Suy giảm nồng độ hormone sinh dục nam
Hormone sinh dục nam Testosterone bị suy giảm sẽ khiến chức năng sinh dục của phái mạnh không thể phát triển bình thường, dẫn tới hiện tượng ẩn tinh hoàn.
Thiếu hụt nồng độ hormone Androgen
Đây là hormone quan trọng cho quá trình phát triển, điều chỉnh chức năng hoạt động của nhiều cơ quan trong cơ thể, gồm cả đường sinh sản. Sự thiếu hụt của hormone Androgen sẽ khiến quá trình quát triển của thai nhi cùng chức năng sinh dục nam giới bị tác động, ảnh hưởng xấu, trong đó bao gồm sự di chuyển của tinh hoàn xuống bìu.
Ảnh hưởng của hormone Estrogen
Tinh hoàn ẩn có thể xảy ra do ảnh hưởng của hormone Estrogen. Đây là hormone đóng vai trò quan trọng đối với nữ giới, ảnh hưởng tới những bộ phận trực tiếp tham gia vào quá trình mang thai và sinh nở.
Khi mang thai, mẹ khó tránh khỏi tình trạng rối loạn nội tiết tố. Nếu trong quá trình mang thai bé trai, người mẹ sử dụng lượng lớn thuốc có khả năng kháng hormone sinh dục nam, thì khi thai nhi sinh ra sẽ có khả năng cao bị tinh hoàn ẩn.
Dây chằng bất thường
Sự phát triển bất thường của dây chằng nối tinh hoàn và bìu như: quá ngắn, lệch so với vị trí khiến cho tinh hoàn nằm lơ lửng trên đoạn đường di chuyển xuống bìu hay di chuyển sai lệch vị trí.
Ngoài ra, một số yếu tố cơ học cũng gây cản trợ cho sự di chuyển tự nhiên của tinh hoàn xuống bìu như: xơ hóa khu vực ống bẹn, cuống mạch tinh hoàn ngắn,…
Những ai có nguy cơ bị tinh hoàn ẩn cao?
Qua khảo sát, các bác sĩ phát hiện những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh tinh hoàn ẩn cao đó là:
- Trẻ sinh ra có cân nặng thấp, gần như 100% các bé trai sau khi sinh ra nặng dưới 0,9 kg đều sẽ bị tinh hoàn ẩn.
- Trẻ sinh non cũng có nguy cơ cao bị ẩn tinh hoàn. Tình trạng này thường xảy ra khoảng 3 – 4% ở những bé trai sinh đủ tháng và với bé sinh non chiếm tới 30%.
- Hội chứng Down hay khiếm khuyết thành bụng là các bệnh lý ngăn cản sự tăng trưởng của thai nhi, dẫn tới hiện tượng ẩn tinh hoàn.
- Gia đình có tiền sử mắc bệnh tinh hoàn ẩn hay các vấn đề bất thường về phát triển hệ sinh dục khác.
- Phụ nữ đang mang thai sử dụng bia rượu, chất kích thích, hút thuốc lá, béo phì, tiểu đường,…sau khi sinh, bé sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao.
- Trẻ có bố hay mẹ làm việc ở môi trường hóa chất độc hại hay những chất phụ gia công nghiệp khác.
Dấu hiệu nhận biết bệnh tinh hoàn ẩn chuẩn xác
Tinh hoàn bị ẩn thường xảy ra ở trẻ sơ sinh do sự di chuyển của tinh hoàn từ bụng xuống bìu bị dừng lại hay trì hoãn ở những tháng cuối của thai kỳ trước khi trẻ chào đời. Triệu chứng của bệnh tinh hoàn ẩn ở bé trai đó là không nhìn thấy hay sờ thấy tinh hoàn ở bên trong bìu. Nếu không cảm nhận được tinh hoàn ở trong bìu, bạn sẽ thấy tinh hoàn nằm ở những vị trí sau:
- Bụng: Đây là vị trí thường gặp nhất ở những nam giới bị ẩn tinh hoàn.
- Bẹn: Tinh hoàn đã di chuyển vào trong ống bẹn nhưng lại không thể xuống túi bìu.
- Không có tinh hoàn: Là hiện tượng nam giới khi sinh ra tinh hoàn chưa hình thành hay có nhưng vô cùng nhỏ.
Với những nam giới trưởng thành, khi bị tinh hoàn ẩn, người bệnh sẽ có những triệu chứng điển hình như:
- Sờ bìu không thấy tinh hoàn hay sờ ống bẹn thấy có một khối u nổi lên.
- Tinh hoàn ẩn càng cao thì bìu sẽ càng kém phát triển
- Nam giới khi sờ chỉ thấy 1 bên tinh hoàn, hiện tượng này xảy ra thường do:
Tinh hoàn co rút: Tinh hoàn di chuyển lên xuống ở giữa bìu và bẹn, có thể vào bìu dễ dàng khi thăm khám. Tình trạng này xảy ra bởi phản xạ cơ bìu, đây là hiện tượng bình thường nam giới không cần quá lo lắng.
Tinh hoàn ẩn mắc phải: Tinh hoàn di chuyển tới bẹn và không thể dùng tay đẩy tinh hoàn về lại bìu.
Tinh hoàn ẩn ảnh hưởng như thế nào đối với nam giới?
Nam giới khi bị tinh hoàn ẩn, đường kính ống sản xuất tinh dịch thường sẽ nhỏ hơn và mức độ xơ hóa tinh hoàn cũng sẽ ở mức cao hơn. Ngoài ra, sự thay đổi bất thường về mô học khi tinh hoàn bị ẩn cũng có thể tác động xấu tới số lượng và chất lượng của tinh trùng, từ đó làm tăng nguy cơ vô sinh hiếm muộn.
Tinh hoàn ẩn 1 bên nam giới vẫn có khả năng sinh con, nhưng nó vẫn tồn lại nhiều rủi ro tiềm ẩn từ nguy cơ ung thư tinh hoàn cùng nhiều biến chứng nguy hiểm khác.
Đối với trường hợp nam giới bị ẩn cả 2 tinh hoàn thì khả năng vô sinh sẽ càng cao hơn. Bởi, khi thực hiện xét nghiệm tinh dịch đồ sẽ không tìm thấy tinh trùng. Ngoài ra, nam giới tinh hoàn ẩn thường sẽ có sức khỏe yếu hơn so với người bệnh tình. Thậm chí một số trường hợp không thể quan hệ tình dục, bởi sự thiếu hụt lớn nội tiết tố.
Bên cạnh ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng sinh sản của nam giới thì tinh hoàn bị ẩn nếu không được can thiệp kịp thời, sẽ gây ra hàng loại biến chứng nguy hiểm khôn lường khác như:
Tinh hoàn ẩn gây ung thư tinh hoàn
Nếu tinh hoàn bị lạc, ẩn ở trong bụng thời gian dài không được điều trị kịp thời sẽ tiến triển thành u ác tính, tăng nguy cơ bị ung thư tinh hoàn.
Chấn thương tinh hoàn
Vị trí tinh hoàn không nằm trong da bìu, nó có thể bị tổn thương bởi áp lực xảy ra từ xương mu. Lâu ngày các tổn thương nhiều lần gây ra các chấn thương khác nhau hình thành lên chấn thương nặng ảnh hưởng lớn đến tinh hoàn.
Tinh hoàn ẩn gây xoắn tinh hoàn
Đây là hiện tượng dây vận chuyển tinh dịch tới dương vật bị xoắn lại. Hiện tượng này diễn ra do quá trình phát triển, di chuyển của tinh hoàn xuống bìu có kèm theo mạch máu nuôi dưỡng nó cùng những thành phần liên quan.
Việc tinh hoàn bị cản trở, mắc kẹt lại giữa chừng, chưa xuống tới bìu sẽ khiến cho tinh hoàn bị treo lơ lửng và những mạch máu bị xoắn lại dẫn tới hiện tượng xoắn tinh hoàn.
Tinh hoàn bị xoắn sẽ khiến nam giới có cảm giác đau đớn và khó chịu. Thậm chí, nó có thể khiến máu nuôi dưỡng tới tinh hoàn bị cắt đứt, gây tổn thương thậm chí là hoại tử tinh hoàn.
Thoát vị bẹn
Nam giới nếu không điều trị tinh hoàn ẩn sớm có thể bị thoát vị bẹn. Khi tinh hoàn nằm ở bẹn lâu, sẽ tạo nên một khe hở giữa vùng bụng và ống bẹn. Khi kẽ hở này lớn sẽ khiến một phần ruột bị đẩy vào háng.
Kỹ thuật chẩn đoán bệnh tinh hoàn ẩn như thế nào?
Đầu tiên, bác sĩ chuyên khoa sẽ đánh giá sơ bộ tình trạng của tinh hoàn bằng mắt thường. Khi khám lâm sàng, bác sĩ sẽ đề nghị người bệnh thực hiện một số xét nghiệm chuyên khoa như:
Siêu âm
Nếu khi khám bằng tay bác sĩ không thể cảm nhận sự hiện diện của tinh hoàn trong bìu, bác sĩ sẽ chỉ định siêu âm để xác định chính xác vị trí hiện tại của tinh hoàn.
Chụp MRI cùng chất phản quang
Bệnh nhân sẽ được tiêm chất phản quang vào trong máu để quát sát nơi tinh hoàn đang ở trong cơ thể.
Nội soi
Bác sĩ sẽ đưa vào cơ thể người bệnh một ống nhỏ, đầu gắn camera. Thông qua vết mổ nhỏ ở bụng đi vào trong để xác định vị trí của tinh hoàn.
Phẫu thuật mở
Nếu người bệnh thuộc trường hợp hiếm gặp, phức tạp, bác sĩ sẽ áp dụng phương pháp mổ mở để tìm kiếm tinh hoàn. Vết mổ được thực hiện ở bụng hay ở háng.
Nếu người bệnh thuộc trường hợp cả hai tinh hoàn ẩn và không thể xác định vị trí, bác sĩ sẽ áp dụng xét nghiệm di truyền để xác định nhiễm sắc thể giới tính.
Với bé trai sinh ra đã không có bộ phận sinh dục hay bộ phận sinh dục không rõ ràng, bác sĩ sẽ chỉ định:
- Siêu âm nhằm kiểm tra vị trí và tình trạng tinh hoàn
- Xét nghiệm máu, xét nghiệm nước tiểu để đo hàm lượng hormone
- Xét nghiệm di truyền nhằm xác định nhiễm sắc thể giới tính.
Phương pháp điều trị tinh hoàn ẩn an toàn và hiệu quả
Ở các bé trai sau sinh, tinh hoàn sẽ chủ động di chuyển vào trong bìu khoảng 3 – 6 tháng. Nhưng nếu sau 6 tháng tinh hoàn không thể tự động di chuyển xuống bìu, thì bé trai cần phải được chữa trị tại cơ sở y tế.
Tinh hoàn ẩn cần được chữa trị càng sớm càng tốt để tránh những biến chứng nguy hiểm, trong đó có ung thư tinh hoàn, vô sinh – hiếm muộn. Hiện nay, phòng khám Đa khoa Quốc tế Hà Nội là một trong các cơ sở y tế đã được Sở y tế Hà Nội cấp phép hoạt động trong chẩn đoán, điều trị các bệnh lý nam khoa, trong đó có tinh hoàn bị ẩn.
Phẫu thuật nội soi
Đây là phương pháp chữa tinh hoàn ẩn phổ biến và cho hiệu quả cao nhất hiện nay. Ưu điểm của phương pháp này đó là thẩm mỹ, ít gây đau đớn, thời gian hồi phục nhanh, người bệnh có thể xuất hiện trong thời gian ngắn và sinh hoạt bình thường.
Với những trẻ nhỏ bị ẩn tinh hoàn cần phải tiến hành phẫu thuật khi bé ở 6 – 8 tháng tuổi và trước 2 tuổi. Phương pháp còn được gọi là phẫu thuật cố định tinh hoàn.
Trong quá trình thực hiện thủ thuật, bác sĩ sẽ mở một đường ở vùng bụng và sử dụng trang thiết bị y tế chuyên dụng di chuyển tinh hoàn về bìu. Lúc này ống bẹn sẽ được che kín nhằm tránh tình trạng tinh hoàn lại di chuyển ngược lại. Một số trường hợp bác sĩ sẽ khâu tinh hoàn vào phần da bìu nhằm tránh những biến chứng nguy hiểm về sau như xoắn tinh hoàn.
Một số trường hợp các mô ở tinh hoàn kém phát triển hay đã chết, bác sĩ sẽ tiến hành loại bỏ các mô này. Sau khi thực hiện phẫu thuật, trẻ sẽ được bác sĩ theo dõi cùng với thực hiện một số xét nghiệm chuyên khoa như: thăm khám sức khỏe tổng thể, siêu âm vùng bìu, xét nghiệm nồng độ hormone nhằm xác định tinh hoàn vẫn phát triển một cách bình thường.
Với những nam giới trưởng thành bị tinh hoàn ẩn, bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật hạ tinh hoàn cùng với cân bằng nội tiết tố nếu trong trường hợp tinh hoàn chưa bị ung thư. Nếu như người bệnh bị ung thư tinh hoàn sẽ cần phải cắt bỏ tinh hoàn và điều trị ung thư.
Liệu pháp nội tiết tố hay lắp bộ phận nhân tạo
Bác sĩ sẽ tiêm hormone Gonadotropin vào trong màng đệm của trẻ nhỏ bị ẩn tinh hoàn để tinh hoàn di chuyển tới bìu tự nhiên. Tuy nhiên, phương pháp này thường không cho hiệu quả cao, có thể gây ra tác dụng phụ nên rất ít được bác sĩ chỉ định.
Với trường hợp nam giới sau khi phẫu thuật tinh hoàn không thể hồi phục hay tinh hoàn không phát triển, các bác sĩ sẽ cân nhắc áp dụng liệu pháp phục hồi hình dạng tinh hoàn qua hình thức lắp bộ phận nhân tạo. Cách làm này giúp bìu có hình dạng bên ngoài bình thường.
Nếu như bạn thấy bìu của bé trai từ tháng thứ 6 trở đi không có biểu hiện của tinh hoàn, hay nam giới trưởng thành có triệu chứng bất thường tại vùng kín, hãy liên hệ ngay bác sĩ để được tư vấn, có biện pháp can thiệp kịp thời.
Vì sao nên điều trị tinh hoàn ẩn ở phòng khám Đa khoa Quốc tế Hà Nội?
Một trong những địa chỉ chữa tinh hoàn ẩn uy tín tại Hà Nội được nhiều nam giới tin tưởng lựa chọn đó là phòng khám Đa khoa Quốc tế Hà Nội. Sở dĩ đây là địa chỉ khám chữa bệnh nam khoa, trong đó có tinh hoàn bị ẩn hiệu quả, bạn nên lựa chọn bởi:
- Tại phòng khám bạn không phải lo lắng tình trạng tắc nghẽn, quá tải bệnh nhân như ở các bệnh viện công. Thủ tục khám chữa bệnh nhanh chóng, người bệnh không phải chờ đợi lâu.
- Đội ngũ bác sĩ khám chữa bệnh đều là những người có chuyên môn về lĩnh vực nam học, nhiều năm kinh nghiệm, giúp người bệnh có thể an tâm về chất lượng, hiệu quả khám chữa bệnh.
- Chi phí khám chữa bệnh tại phòng khám được công khai minh bạch rõ ràng, không phát sinh thêm chi phí trong quá trình điều trị hay tình trạng nhận phong bì.
- Bảo mật tối đa thông tin cá nhân, hồ sơ bệnh án của bệnh nhân.
- Trang thiết bị y tế hiện đại, được nhập khẩu bởi các nước có nền y học phát triển như: Mỹ, Hàn Quốc, Đức,…
- Phòng khám làm việc tất cả các ngày trong tuần, bao gồm cả ngày nghỉ, lễ tết, với thời gian làm việc linh động từ 8h – 20h.
Hướng dẫn cách chăm sóc trước và sau phẫu thuật tinh hoàn ẩn
Để đảm bảo an toàn, hiệu quả, phục hồi nhanh trước và sau khi phẫu thuật, người bệnh cần lưu ý một số vấn đề sau đây:
Trước khi thực hiện thủ thuật
Cha mẹ, người bệnh cần theo dõi sức khỏe hàng ngày nhằm tránh các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra như: xoắn tinh hoàn, thoát bị bẹn,…Với trẻ nhỏ, nếu trẻ bỗng quấy khóc, sưng đau vùng bẹn bên không có tinh hoàn thì cần phải đưa bé đến cơ sở y tế chuyên khoa càng sớm càng tốt.
Sau khi thực hiện thủ thuật
Gia đình cần theo dõi kích thước của tinh hoàn bên mổ liệu bị teo nhỏ đi hay to dần lên. Cần tuân thủ chấp hành các chỉ định của bác sĩ chuyên khoa, đưa bé đi tái khám để các bác sĩ đánh giá và có biện pháp can thiệp kịp thời.
Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng tinh hoàn ẩn. Nếu còn bất kỳ câu hỏi nào cần chuyên gia y tế đầu ngành giải đáp, bạn hãy để lại câu hỏi TẠI ĐÂY, hoặc gọi trực tiếp qua số:0868868400
